Moje pole, moje uprawy - jakie dane są ważne?

Skuteczne rolnictwo opiera się na danych. Wszystko w rolnictwie dostarcza danych, gleba, pogoda, uprawa, sprzęt i ludzie. Aby efektywnie z nich korzystać i ciągle ulepszać swoje metody, rolnik musi zbierać i analizować te dane na każdym etapie pracy. Więc od czego zacząć, co notować i jak analizować? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

Na początek zbieramy dane. Im dłuższą mamy historię naszego pola, tym bardziej trafne mogą być wnioski z nich płynące. Co warto zbierać?

Informacje o glebie

Aby określić niejednorodne obszary glebowe, należy przeprowadzać agrochemiczną analizę gleby. Zwykle odbywa się to, co cztery lata. Próbki gleby pobiera się ręcznie lub przy użyciu specjalistycznego sprzętu, a następnie przesyła do laboratorium w celu analizy. Na podstawie wyników można podjąć działania, mające na celu podnieść jakość gleby, a w efekcie otrzymać lepsze plony. Na podstawie wyników można wykonywać cyfrowe mapy właściwości pól, które później wgrane w maszynę wspomagają wykonywanie zabiegów np. poprzez dobieranie odpowiedniej dawki nawozu. Najbardziej popularne są mapy nawożenia azotem, ale można również tworzyć mapy dla innych pierwiastków np. fosfor czy potas, jak również mapę dawkowania wapna na podstawie analizy pH gleby — takie mapy pomogą optymalnej dystrybuować chemię na naszych polach, a przy obecnych regulacjach prawnych takie optymalizacje zaczynają być niezbędne, dodatkowo możemy przewidzieć koszty, jakie poniesiemy na nawozy i inne zabiegi.

Dane ze sprzętu

Precyzja w zabiegach polowych jest niezwykle ważna, bo często jej brak wiąże się z niepotrzebnymi kosztami. Jeśli podczas wysiewu nasion ciągnik wykona niedokładny pasek na polu, wytworzy się zakładka, co skutkuje tym, że każdy następny zabieg, np. zastosowanie nawozów czy pestycydów będzie na tej ‘zakładce’ stosowany podwójnie — niepotrzebnie, bo zbyt wysoka dawka wcale nie pomoże roślinie, a wręcz może zaszkodzić. Czyli koszty są podwójne, wydane na chemikalia i poniesione przy zbiorze, jeśli nadmiar chemii wpłynął na plon. Przykładowo ciągnik, który sieje rzepak na pasie szerokości 6 metrów na polu o łącznej powierzchni 100 ha. Za każdym zakrętem powstaje zakładka długości 25 cm. Zwiększa to koszty związane z nasionami, nawozami i pestycydami o ok. 5%, czyli ok. 11 540 zł (nie wliczając kosztów obsługi i eksploatacji sprzętu). Dlatego ważne jest, aby przy wykonywaniu zabiegów wykorzystywać dokładne nawigatory GPS i monitoring pracy operatorów, a jeśli nie jesteśmy w stanie takiego sprzętu pozyskać to zwracać większą uwagę na precyzyjne wykonywanie zabiegów.

Dane o kondycji uprawy

Rośliny, które wybieramy do uprawy, też mają znaczenie, ich odmiana i gatunek oraz odpowiednie zmianowanie plonów przyczynia się do wzrostu plonów. Dzisiejsza technologia pozwala ocenić wydajność upraw na podstawie wielospektralnych zdjęć satelitarnych i zastosowaniu odpowiednich indeksów wegetacyjnych. Jedną z najpopularniejszych metod jest pomiar indeksu wegetacyjnego NDVI (istnieją również rozszerzone wersje tego indeksu, które dają dokładniejsze wyniki). Najważniejsza jest interpretacja wyników i eliminowanie zakłóceń (np. chmur, cieni). Na rynku wielu producentów oferuje obrazowanie satelitarne dla naszych pól, jednak usługa Raport Stanu Pola (RSP) oferowana przez AgTechStudio, pozwala na bieżąco śledzić zmiany występujące na polu i znajdować zmiany, dzięki czemu można szybko reagować na występujące anomalie.

Dane pogodowe

Stacje pogodowe i czujniki pozwalają na zdalne monitorowanie pogody. Jest to szczególnie ważne w gospodarstwach, które uprawiają warzywa i owoce. Czujniki pomagają przygotować się na krytyczną zmianę temperatury i obliczyć nawadnianie. Dane pogodowe pomagają również przewidywać choroby roślin i występowanie szkodników. Pozwala to nam, rolnikom określić najlepszy czas na zastosowanie pestycydów lub to, czy w ogóle je stosować.

Przykładowo na polu ziemniaczanym stosujemy pestycydy prewencyjnie, dwa razy w sezonie, wydając na to ok. 1000 zł. Dzięki dokładnym odczytom jesteśmy w stanie określić czy warunki pogodowe sprzyjają rozwojowi patogenów i być może uniknąć dodatkowych kosztów. A jeśli użycie pestycydów jest konieczne, to przynajmniej możemy wybrać odpowiednie okno czasowe, w którym warunki pogodowe są optymalne do wykonania zabiegu i uzyskania oczekiwanego efektu od pestycydu.

Nawet jeśli nie mamy na naszych polach stacji pogodowych, bardzo ważne jest, aby stale monitorować warunki panujące na naszych polach, śledzić pogodę i zapisywać odczyty. Dzięki temu będziemy w stanie przeanalizować czy warunki pogodowe spowodowały zwiększoną presję patogenową na uprawę i ocenić, czy odmiana zastosowanej uprawy była wystarczająco odporna, aby w przyszłości unikać strat, na przykład zmieniając uprawę na bardziej odporną na działanie występujących na naszym polu patogenów.

Ukształtowanie terenu

Ukształtowanie pola wpływa na rozkład wody i składników odżywczych w glebie, co determinuje żyzność gleby. Wysokie plony występują częściej na nizinach, a średnie i niskie plony są bardziej typowe na obszarach wyżynnych. Dane na temat topografii pola możemy uzyskać z ogólnodostępnego geoportalu lub zlecić wykonanie takiej mapy prywatnej firmie, która zrobi oblot dronem i na podstawie zdjęć stworzy dedykowaną mapę – plusem rozwiązań komercyjnych jest większa precyzja, która zależy od zastosowanej kamery do oblotu.

Podsumowanie
Powyżej zaznaczone zostały jedne z ważniejszych informacji o polu i uprawie, jakie warto zbierać, w celu ciągłego doskonalenia naszych praktyk polowych. dzięki zebranym informacjom sami możemy starać się interpretować wyniki lub poprosić specjalistę, agronoma o pomoc.

Zbieranie historii na temat swoich pól możesz zacząć od korzystania z naszych produktów, które pozwolą Ci rejestrować ważne wskaźniki swojego pola, polecamy:

• Dziennik Polowy online – gdzie możesz prowadzić dokładną ewidencję upraw, 
• Tomatino – aplikacja przy pomocy której, sprawdzisz, czy na twoich roślinach występują objawy patogenów oraz utworzysz notatki na temat swoich pól, 
• RSP (Raport Stanu Pola) – usługę, dzięki której przez cały sezon będziesz informowany o kondycji swojej uprawy oraz informowany o występujących anomaliach. 

Więcej informacji znajdziesz równiez na na https://agtechstudio.com/.